"Dëgùsë" i "zielony dyngus": Jak Kaszuby świętują Poniedziałek Wielkanocny?

Poniedziałek Wielkanocny, nazywany również Lanym Poniedziałkiem lub Śmigusem-Dyngusem, to drugi dzień Świąt Wielkanocnych, przypadający bezpośrednio po Niedzieli Zmartwychwstania. W Kościele katolickim nie ma on specjalnego charakteru liturgicznego, jednak w polskiej tradycji ludowej jest dniem pełnym radosnych i unikalnych zwyczajów. Na Kaszubach Poniedziałek Wielkanocny znany jest jako "dëgùsë" lub "jastrowi pòniédzôłk".

Zwyczaje Poniedziałku Wielkanocnego na Kaszubach:

• Zielony Dyngus: Chłopcy i młodzi mężczyźni symbolicznie uderzają (smagają) młode dziewczęta i młode mężatki po nogach gałązkami, najczęściej z brzozy lub jałowca. Wierzono, że dziewczęta wysmagane w ten dzień szybciej znajdą męża.
• Odwiedziny "dyngowników":  Młodzi mężczyźni składali życzenia i za wysmaganie otrzymywali kraszone jajka (pisanki), ciasto, kawałki wędlin lub drobne pieniądze.
• Wierszyki dyngusowe: Podczas obchodów recytowano specjalne wierszyki, prosząc o datki, np.:
  • "Dingus, dingus – po dingusie, Leżi placek na obrusie. Matka kraje, ojciec daje – Proszę o malowane jaje."
  • "Dyngus, dyngus – po dwa jaja, Nie chcę chleba, leno jaja."
• Oblewanie wodą jest nowszym zwyczajem, tradycyjnie dominowało smaganie gałązkami.
• Przebrania: Podobnie jak w innych regionach, na Kaszubach znane były przebieranki, np. parobków przebranych za Cyganów z niedźwiedziem.

Lubisz czytać, oglądać co przygotowaliśmy?

Wesprzyj naszą redakcję w działaniu! Przez Twoją pomoc możemy się rozwijać.